MS Word программ Їндсэн ойлголтууд • MS Word 2000 программын тухай товчхон
• MS Word 2000 программыг ажиллуулах • MS Word программын цонхны тайлбар • MS Word 2000 программыг хаах Баримттай ажиллах • Шинээр баримт їїсгэх, хадгалах • Баримтыг нээх, хаах • Баримтыг нэгтгэх Баримтыг засварлах • Мэдээллийг зєєх, хуулах • Хийсэн їйлдлийг буцаах, давтах • Сонгон идэвхжїїлэх • Мэдээллийг устгах • Баримтаас текст хайх, їгийг солих Баримтыг форматлах • Форматлах буюу хэлбэржїїлэх • Їг їсгийн фонт, хэлбэр хэмжээг єєрчлєх • Мєр хоорондын зайг тохируулах • Текстийг багана болгох • Толгой їсэг оруулах • Дугаарлах ба зїйлчлэх Хїснэгттэй ажиллах • Хїснэгттэй ажиллах командууд • Хїснэгт хийх • Хїснэгтэд мэдээлэл оруулах • Мєрийн єндрийн хэмжээг єєрчлєх • Баганын хэмжээг єєрчлєх Зурагтай ажиллах • Picture бїлгийн командын хэрэглїїрїїд • Drawing бїлгийн командын хэрэглїїрїїд • Word Art - Гоёмсог їг бичих Баримтыг хэвлэх, цаасыг тохируулах • Цаасны 4 талаас авах болон їдэх зайг тохируулах • Цаасны хэмжээ, форматыг тохируулах • Баримтын хуудсыг автоматаар дугаарлах • Хэвлэх тєхєєрємжийг сонгох • Баримтын хуудсуудыг сонгож хэвлэх • Хэвлэх хувийг тохируулах • Хэвлэх мэдээллийг сонгох • Жижигрїїлэн хэвлэх MS Word 2000 программ хангамжийн тухай товчхон MS Office программын бїрэлдэхїїнд багтдаг янз бїрийн зорилгоор хэрэглэгддэг хэд хэдэн программ хангамж байдгийн нэг нь бидний їзэж танилцах гэж буй MS Word программ хангамж юм. MS Word программ хангамж нь текстэн мэдээлэл боловсруулахад зориулагдсан программ юм. Энэ программаар текст, зураг, хїснэгтэн мэдээлэл багтаасан тєрєл бїрийн зорилулалтын бичиг баримт хийж болно. Word программ дээр хийсэн бичиг баримтууд.doc гэсэн єргєтгєлтэй файл болдог. - MS Word программын дїрс зураг буюу Icon MS Word 2000 программыг ажиллуулах MS Word программыг хэд хэдэн янзаар ачаалж болно. Їїнд: 1. Start цэснээс Programs -> Microsoft -> Microsoft Word гэж сонгоно. 2. MS Office программын цомгийн (Office Shortcut Bar) W їзэг бїхий дїрс зурган дээр дарна. 3. Хэрэв Desktop буюу дэлгэцэн дээр MS Word программын дїрс зургийг гаргаж єгсєн байвал дїрс зураг дээр хос товшилт хийнэ. 4. MS Word программын .doc єргєтгэлтэй файлыг нээх замаар программыг ажиллуулна. Жишээлбэл: Windows explorer программ дээр харагдаж буй файлын жагсаалтаас .doc єргєтгєлтэй файлыг сонгон идэвхжїїлээд хос товшилт хийхэд MS Word программ ажиллаж тухайн файлыг нээнэ. MS Word программын цонхны тайлбар Гарчгийн зурвас | Цэсийн зурвас | Хэрэгслийн зурвас Хэмжээсийн зурвас | Ажлын талбар | Баримт дэлгэцэнд харагдах горимууд Гарчгийн зурвас Гарчгийн зурвасын эхэнд байрлах удирдах товчлуур нь программыг хаах, цонхыг жижигрїїлэн дэлгэцний доод хэсэгт буулгах, цонхыг жижигрїїлсэн байдлаар харах зэрэг командуудыг агуулсан байна. Гарчгийн зурвас дээр хос товшилт хийх замаар цонхыг дэлгэц дїїргэсэн байдлаар, цонхыг жижигрїїлсэн байдлаар харагдах хэлбэрт тїргэн шилжиж болно. Гарчгийн зурвасын зїїн буланд байрлах цонхыг дэлгэц дїїргэх сонгосон їед баримттай ажиллаж буй цонх нь дэлгэцийг дїїргэж хараглдах ба буланд байгаа дэлгэц дїїргэх товч нь цонхыг жижигрїїлэх товчоор солигдоно. товчийг дарсан їед цонх нь жижгэрч, ажиллаж буй файл нь тусдаа гарчгийн зурвастай болно. Энэ гарчгийн зурвасын тусламжтайгаар цонхыг зєєх ба хэмжээг нь єєрчилж болно. Гарчгийн зурвасыг хулганаар чирэн дурын байрлалд цонхыг шилжїїлэх ба дєрвєн талаас нь хумих, татаж сунгах їйлдлийг хийж болно. Цэсийн зурвас Цэсийн зурваст баримттай ажиллахад шаардагдах командуудыг бїлэглэн агуулсан байна. MS Word программ нь File, Edit, View, Insert, Format, Tools, Table, Window, Help гэсэн їндсэн 9 цэстэй. Їндсэн цэс нь тус бїрдээ янз бїрийн їїрэг зориулалт бїхий командуудыг багтаасан байх ба эдгээр цэсїїд нь бас дэд командуудыг агуулж болдог. Цэснээс командыг сонгохоос гадна гараас єгч биелїїлж болдог. Гараас яаж єгєхийг командын ард бичиж єгсєн байх буюу ctrl товчлуурыг доогуур нь зурсан їсгийн хамт дарна. Жишээлбэл: Шинээр файл нээх команд нь File цэсэнд дараах байдлаар харагдана. Їїнийг гараас єгєхдєє ctrl товчийг N їсгийн хамт дарна гэсэн їг юм. Ардаа тэмдэг бїхий цэс нь цааш задрах дэд командууд бийг илтгэнэ. Хэрэгслийн зурвас Зурган хэлбэрээр харагдаж буй командуудыг хэрэгсэл гэнэ. Эдгээр нь хэрэгслийн зурваст байрладаг. Єєрт шаардлагатай байгаа хэрэгслийг гарган байрлуулж болох ба шаардлагагїйг нь дэлгэц дээрээс авч болно. Хэрэгслїїд нь хэрэглэгдэх зорилгынхоо дагуу бїлэгт хамаарагддаг. Тухайн бїлгийн хэрэгслїїдийг гаргаж ирэхийн тулд View цэснээс Toolbars-аас бїлгийг сонгоод ємнє нь тэмдэглэгээ хийнэ. Гарч ирсэн бїлэг хэрэгслийн зїїн урд хэсэгт курсорыг аваачихад дєрвєн тийш заасан сумны хэлбэртэй болох ба энэ їед хулганыг чирэх замаар бїлэг хэрэгслийг цонхны дурын хэсэгт зєєн байрлуулж болно. Хэрэглэгч єєрєє сонгож хэрэгсэл нэмэх бол Tools цэсний Customize командыг сонгоход жижиг цонх нээгдэнэ. Энэ цонхны Toolbars хэсэгт бїлгийг сонгоход зурваст бїлэг хэрэгсэл гарч ирнэ.Commands хэсэгт аль цэсний ямар командыг хэрэгсэл болгон гаргах вэ гэдгийг сонгож гаргана. Options хэсэгт хэрэгсэлтэй холбоотой тохиргоонууд байна. Хэмжээсийн зурвас Энэ зурвас нь View цэсний Ruler командыг идэвхжїїлсэн їед гарч ирнэ. Ажлын талбарт хэмжээс тавина. Ажлын талбар Ажлын талбарт курсор анивчиж байх ба энд мэдээллийг оруулж баримттай ажиллана. Баримт нь дэлгэцэнд багтаж харагдахгїй байвал гїйлгэх зурвасын тусламжтайгаар дээш доош, баруун зїїн тийш гїйлгэн харна. Ажлын талбарыг томруулж бїтэн дэлгэцэнд харах бол View цэсний Full Screen командыг сонгоно. Буцааж хуучин хэлбэрт нь оруулахдаа бїтэн дэлгэцийн горимд шилжих їед нээдгсэн жижиг цонх бїхий Close Full Screen товчыг дарна. Баримт дэлгэцэнд харагдах горимууд Баримтыг ямар байдалтай харагдахыг энэ горимуудаар сонгож тохируулна.Хуудсыг ердийн горимоор харах - Текст ердийн їргэлжилсэн байдлаар харагдана. View цэснээс Print Layout Normal-ийг сонгож энэ горимд шилжиж болно.Хуудасласан горимоор харах - Хэвлэхэд зориулсан байдлаар буюу хуудасласан байдлаар харагдана. View цэснээс Print Layout -ийг сонгож энэ горимд шилжиж болно. Вэбийн горимоор харах - Вэб рїї шилжїїлэхэд харагдах байдал. View цэснээс Web Layout -ийг сонгож энэ горимд шилжиж болно.Бїтцийн горимоор харах - Оруулсан мэдээллийг зїйлчилсэн байдлаар харуулна. View цэснээс Outline Layout -ийг сонгож энэ горимд шилжиж болно. MS Word Программыг хаах MS Word программыг хэд хэдэн янзаар хааж болно.Їїнд: 1. File цэснээс Exit командыг сонгоно. 2. Alt товчийг дарж байгаад F4 товчийг дарна. (Alt +F4) 3. Дэлгэцийн зїїн дээд буланд байрлах Word программын дїрс зураг бїхий удирдах товчийг дээр дараад, Close командыг сонгоно. 4. Дэлгэцийн баруун дээд буланд байрлах хаах товчийг дарна. Шинээр баримт їїсгэх, хадгалах Шинээр баримт їїсгэхдээ: - хэрэгсэл дээр дарах - File цэсний New командыг сонгоод, General хэсгийн Blank Page-ийг сонгох - Сtrl+N товчийг дарах аргуудын алиныг ч хэрэглэж болно. Хамгийн хялбар арга нь хэрэгслийг ашиглах арга юм. Энэ шинэ баримт нь Normal.dot стандарт загвар дээр їндэслэгдэнэ. File цэснээс New командыг сонгоход шинээр їїсэх баримтын загварыг асууна. 1. File цэсний New команд сонгоно. 2. New гэсэн шинэ цонх нээгдэнэ. Энэ цонхноос єєрийн хэрэглэх загварыг сонгоно. Баримтын загвар нь .dot єргєтгєлтэй байх бєгєєд эдгээр загваруудаас гадна Word 97 хувилбараас эхлэн Wizard тусгай загваруудыг ашиглах боломжтой болсон. Wizard тусгай загваруудын нэр нь Wizard гэсэн їгээр тєгсєж, .wiz єргєтгєлтэй байх бєгєєд тэмдэг нь од болон їзэгний дїрсїїдийг агуулсан байдаг. Wizard ба ердийн загварууд нь General, Letter & Faxes, Memos, Other Documents гэсэн хэд хэдэн бїлгїїдэд байдаг. Зарим загварууд нь Contemporary (орчин їеийн), Professional (мэргэжлийн), Elegant (тансаг) гэх мэт хэд хэдэн варианттай байдаг. Тїїнчлэн Хэрэглэгчийн хїссэн загварыг бїрдїїлэх боломжтой. Шинээр баримт їїсгээд мэдээлэл оруулсны дараа файл болгон хадгалах хэрэгтэй. Їїний тулд: 1. хэрэгсэл дээр дарна. Эсвэл File цэсний Save командыг сонгоно. 2. Save as... гэсэн цонх жижиг нээгдэнэ. 3. Save in хэсэгт хаана файлаа хадгалах замыг зааж єгнє. 4. File name хэсэгт файлдаа нэр бичиж єгнє. 5. Save as type… хэсэгт файлынхаа хадгалах тєрлийг сонгоно. Save as цонхонд файл санах явцад хэрэглэггддэг зарим хэрэгслїїд: Up One Level - Идэвхтэй каталогийг нэг тївшин дээшлїїлэх Search the Web - Вэбээс хайлт хийх Delete - Сонгосон файл эсвэл хавтсыг устгах Create New Folder - Шинээр хавтас нээх Views - Сонгосон файлын тайлбар харагдах байдлыг тодорхойлно. Баримтыг хаах, нээх Баримтыг хэд хэдэн аргаар хааж болно. 1. File цэснээс Close командыг сонгоно. 2. Дэлгэцний зїїн дээд буланд буй удирдах товчны Close командыг сонгоно. 3. Цэсний зурвасын баруун буланд байрлах товчийг дарна. Хэрэв олон файл нээсэн бол бїх файлыг зэрэг хаахын тулд Shift товчийг дарж байгаад File цэснээс Close all командыг сонгоно. Хэрэв баримтанд єєрчлєлт хийгээд хадгалаагїй байвал хадгалах эсэхийг лавласан мэдээлэл бїхий цонх гарч ирнэ. Хадгалах бол Yes, Хадгалахгїй бол No, асуултыг орхих бол Cancel товчийг дарна. Баримт шинээр їїсгээд хадгалаагїй байсан бол хадгалах товчийг дарж, файл хадгалах хэсэгт заасны дагуу ажиллана. Баримтыг нээхдээ мєн хэд хэдэн аргыг хэрэглэж болно. 1. File цэснээс Open командыг ажиллуулах буюу хэрэгслийг дарж нээнэ. - Look in хэсэгт нээх гэж буй файлынхаа байгаа хавтсаа зааж єгнє. - Нээх файлаа идэвхжїїлээд Open товчийг дарна. Open товч нь дараах байдлаар нээгдэх боломжууд олгоно. Їїнд: Open Read-only зєвхєн уншигдахаар нээх, Open as Copy хуулбарыг нээх, Open in Browser браузер дээр нээх. 2. File цэсийг идэвхжїїлэхэд хамгийн доод хэсэгт хамгийн сїїлд нээсэн файлуудын нэр байж байдаг. Эндээс сонгон нээж болно. 3. Windows їйлдлийн системд хамгийн сїїлд нээсэн файлыг шууд нээх боломж байдаг. Энэ нь боломжийг ашиглан баримтаа нээж болно. Їїний тулд: 1. Дэлгэцний зїїн доод буланд буй Start товчийг дарна. 2. Documents хавтсыг сонгоно. 3. Файлынхаа нэрэн дээр дарна. Баримтыг нэгтгэх Хэд хэдэн баримтуудыг нэгтгэн нэг том баримт болгох, эсвэл нэг баримтын дурын хэсэгт єєр баримтын агуулгыг оруулах шаардлага олонтаа гардаг. Энэ тохиолдолд идэвхтэй баримтын курсорын байрлаж буй газар єєр баримтыг дуудаж тїїний агуулгыг оруулах замаар баримтуудыг нэгтгэнэ. Баримтанд баримтыг оруулж нэгтгэхдээ: 1. Баримт нэгтгэн оруулах газраа курсороо байрлуулна. 2. Insert/File команд сонгоно. 3. Нээгдэх Insert File харилцах цонхноос нэгтгэх баримтаа сонгоно. 4. Insert товчлуур дээр дарна. Insert File харилцах цонхы бїтэц нь Open, Save As харилцах цонхнуудтай ижил боловч Insert товчлуураараа ялгаатай. Мэдээллийг зєєх, хуулах Баримттай ажиллах явцад дурын графикан ба текстэн мэдээллийг зєєх болон давтан хуулах шаардлага гардаг. Баримтан дотор зєєх їйлдлийг гїйцэтгэхдээ: 1. Зєєх мэдээллээ сонгон идэвхжїїлнэ. 2. Edit цэсний Сut команд сонгоно. Сонгосон мэдээлэл баримтнаас алга болж завсрын редакторт хадгалагдана. 3. Зєєх газраа курсороо байрлуулна. 4. Edit цэсний Paste командаар завсрын редакторт байгаа мэдээллийг баримтанд оруулна. Эсвэл мэдээллийг Drag-and-Drop ашиглан зєєж болно. 1. Зєєх мэдээллээ сонгон идэвхжїїлнэ. Хулганы заагуураа сонгосон мэдээллийнхээ дурын газар байрлуулаад чирэх даралтаар шаардлагатай газраа байрлуулна. Энэ їед хулганы заагуурын хэлбэр болж єєрчлєгдєнє. Боломжит їйлдлїїдийг буцаах, давтах Їйлдлийг буцаах Word программтай ажиллах явцад баримтыг засварлах, форматлах, їгийн алдааг шалгах, хїснэгт боловсруулах, зураг болон график зэрэг объект оруулах, зїїлт хийх г.м. хийсэн їйлдлїїдээс боломжит їйлдлїїдийг огт хийгээгїй мэтээр буцааж болдог. Їїнийг Edit цэсний Undo команд болон хэрэгслийн тусламжтай гїйцэтгэнэ. Undo команд нь тухайн їед хийгдсэн сїїлчийн єєрчлєлтєєс хамаарч єєр єєр нэртэй байна. Жишээлбэл, Undo Copy, Undo Bold, Undo Typing гэх мэт. Тухайн їйлдлийг буцаах боломжгїй тохиолдолд Undo команд нь Can't Undo хэлбэртэй буюу саарал єнгийн идэвхгїй байдалтай байна. Edit/Undo командаар хийсэн їйлдлїїдээс боломжит їйлдлїїдийг зєвхєн нэг нэг їйлдлээр буцааж болдог бол Undo командын хэрэглїїрийн нээгч товчлуураар їїсэх буцааж болох боломжит їйлдлїїдийн жагсаалтын тусламжтайгаар хэд хэдэн їйлдлїїдийг нэгэн зэрэг буцаах боломжтой. Їйлдлїїдийн жагсаалтыг дээш болон доош гїйлгэх, гїйгч товчлууруудаар гїйлгэн харна. Їйлдлийг давтах Хэрэглэгчийн хийсэн їйлдлїїдээс боломжит нэг буюу хэд хэдэн їйлдлийг огт хийгээгїй мэтээр буцааж болдгийн адилаар боломжит їйлдлийг давтаж болдог. Їїнийг Edit цэсний Redo команд буюу хэрэгслээр гїйцэтгэнэ. Undo командын адил Redo команд нь єєр єєр нэртэй байна. Жишээлбэл, Repeat Copy, Repeat Bold, Repeat Typing г.м. Сонгон идэвхжїїлэх Баримтын хэсэг газрыг арилгах, форматыг єєрчлєх, хуулах, зєєхийн тулд эхлээд уг хэсэг газраа сонгон идэвхжїїлэх шаардлагатай. Їїнийг хулганы тусламжтайгаар хурдан бєгєєд хялбархан гїйцэтгэж болно. Сонгосон текст нь хар дэвсгэртэй, цагаан єнгєтэй болж харагдана. • Їг сонгох бол уг їгэн дээрээ хулганы заагуурыг байрлуулаад хос даралт хийнэ. • Мєр сонгох бол идэвхжїїлэх мєрийн эхэнд хулганы заагуурыг байрлуулахад текст рїї чиглэсэн сум хэлбэртэй болох ба нэг даралт хийж сонгоно. Хэд хэдэн мєрийг идэвхжїїлэн сонгох тохиолдолд идэвхжїїлэх эхний мєрєєс эцсийн мєр хїртэл хулганыг чирэх замаар сонгоно. • Текстээс хэсэгчлэх сонгох бол курсороо идэвхжїїлэх гаж буй хэсгийнхээ эхэнд аваачаад сонгож буй хэсгийнхээ тєгсгєл хїртэл хулганаа чирж харлуулна. • Хэрэв баримтын бїх мэдээллийг сонгох бол Edit цэсний Select All командыг сонгоно. Гараас ctrl+A товчийг дарна. Эдгээр сонголтыг гараас Shift+ дээд, доод, баруун, зїїн сумуудыг дарах маягаар тохируулан сонгон идэвхжїїлж болно. Shift+Page Up товчийг дарж баримтын тєгсгєлєєс дээш, Shift+Page Down товчлууруудаар баримтын эхлэлээс доош сонгоно. Мэдээллийг устгах 1. Арилгах мэдээллээ сонгон идэвхжїїлнэ. 2. Edit цэсний Clear команд сонгох буюу гарын Delete товчлуур дээр дарна. Курсорын ємнєх тэмдэгтийг устгахдаа BackSpace, арын тэмдэгтийг устгахдаа Delete товчлуураар тус тус арилгана. Баримтаас текст хайх Баримтаас їсэг, їг єгїїлбэр зэргийг хурдан хайж болно. Хайлтыг баримтын хїрээнд хийх ба шаардлагатай гэж їзвэл хайлтын хїрээг сонгон идэвхжїїлэх замаар тодорхойлж болно. 1. Хайлт хийхдээ Edit цэсний Find командыг сонгоно. 2. Нээгдэх Find and Replace цонхны Find what талбарт хайх зїйлээ бичнэ. More товчийг дарж хайх гэж байгаа Search хэсэгт тодотгож єгч болно. Тодотгох шаардлагагїй бол Less товчийг дарж цонхыг хураангуй байдалд нь эргэн оруулна. Search талбарт хайлт хийх чиглэлийг тодорхойлно. Їїнд: • All-бїхэлднь, • Up-курсорын байрлалаас дээш, • Down-курсорын байрлалаас доош хэсэгт хайна. Find whole word only товчлуур сонгогдсон їед Find what талбар дахь хайх їгийг ямар ч нєхцєл, дагаваргїй тэр чигээр нь баримтаас хайна. Жишээлбэл: сур гэсэн їгийг л зєвхєн хайна. Эсрэг тохиолдолд уг їгийг хайх боловч энэ нь заавал тусдаа їг байх албагїй, їгийн хэсэг байж болно. Жишээлбэл сургууль, сурвалжлагч, сур, сургалт г.м. Find Next товчлуур дээр даран дараагийн їгийг їргэлжлїїлэн хайна. Хайлтыг курсор байрлаж байгаа газраас эхлэн баримтын тєгсгєл хїртэл хийгээд баримтын эхнээс хайлтыг їргэлжлїїлнэ. Хайлтын хїрээг сонгон идэвхжїїлэх замаар тодорхойлсон їед хайлтыг хийсний дараа хайлтыг їргэлжлїїлэх эсэхийг лавласан цонх гарч ирнэ. Ene цонхны Replace хэсэгт текст, їгийг солих їйлдлийг хийнэ. Find what талбарт хайх текстээ бичээд Replace with талбарт єєрчлєх текстийг бичээд Find Next товчлуур дээр дарна. Хэрэв тийм їг бїрийг засах шаардлагатай бол Replace All товчлуур дээр дарна. Нэг їгийг л засах бол Replace товчийг дарна. More товчийг дарж, хайх їйлдэлтэй нэгэн адилаар тодотгож хайх тохируулгыг хийнэ. Форматлах буюу хэлбэржїїлэх Баримтанд бичигдэж буй текстыг янз бїрийн байдлаар дїрслэх боломжтой. Баримтын їсэг, тоо, цэг, таслал, анхаарал, асуултын тэмдэг, @, *, &, г.м. тэмдэгтїїдийг дэлгэц болон цаасан дээр хэвлэхдээ ямар байдлаар гаргахыг тодорхойлохыг хэлбэржїїлэх буюу форматлах гэнэ. Єєрєєр хэлбэл, нэг баримт ба баримтын тодорхой хэсгийг дэлгэц болон цаасан дээр хїссэн загвар, хэлбэрт оруулах боломжтой юм. Текстийн тэмдэгтийг форматласнаар: • Шрифтийн хэлбэр єєрчлєх; • Шрифтийн хэмжээг єєрчлєх; o Tекстийг тодотгох буюу налуу байдлаар бичих; o Текстийн доогуур тєрєл бїрийн зураасаар зурах; o Тэмдэгтїїдийн хоорондын зайг єєрчлєн тохируулах; o Текстийг єнгєтєєр бичих; o Текстийг хїрээтэй ба сїїдэртэй бичих; o Текстийг хєдєлгєєнд оруулах; o Текстийг нуух; o Текстийг їндсэн мєрнєєс дээш, доош байрлуулах; o Текстийг сунгах ба шахах; o Текстэн дээгїїр дарж зурах; o Текстийг том, жижгээр бичсэнийг солих гэх мэт їйлдлїїдийг хийж болно. Форматлах ажлыг ямар нэгэн зїйл бичиж эхлэхийнхээ ємнє юмуу эсвэл дараа нь текстээ сонгон идэвхжїїлж хийж болно. Форматлах буюу хэлбэржїїлэх Баримтанд бичигдэж буй текстыг янз бїрийн байдлаар дїрслэх боломжтой. Баримтын їсэг, тоо, цэг, таслал, анхаарал, асуултын тэмдэг, @, *, &, г.м. тэмдэгтїїдийг дэлгэц болон цаасан дээр хэвлэхдээ ямар байдлаар гаргахыг тодорхойлохыг хэлбэржїїлэх буюу форматлах гэнэ. Єєрєєр хэлбэл, нэг баримт ба баримтын тодорхой хэсгийг дэлгэц болон цаасан дээр хїссэн загвар, хэлбэрт оруулах боломжтой юм. Текстийн тэмдэгтийг форматласнаар: • Шрифтийн хэлбэр єєрчлєх; • Шрифтийн хэмжээг єєрчлєх; o Tекстийг тодотгох буюу налуу байдлаар бичих; o Текстийн доогуур тєрєл бїрийн зураасаар зурах; o Тэмдэгтїїдийн хоорондын зайг єєрчлєн тохируулах; o Текстийг єнгєтєєр бичих; o Текстийг хїрээтэй ба сїїдэртэй бичих; o Текстийг хєдєлгєєнд оруулах; o Текстийг нуух; o Текстийг їндсэн мєрнєєс дээш, доош байрлуулах; o Текстийг сунгах ба шахах; o Текстэн дээгїїр дарж зурах; o Текстийг том, жижгээр бичсэнийг солих гэх мэт їйлдлїїдийг хийж болно. Форматлах ажлыг ямар нэгэн зїйл бичиж эхлэхийнхээ ємнє юмуу эсвэл дараа нь текстээ сонгон идэвхжїїлж хийж болно. Мєр хоорондын зайг тохируулах Баримтанд бичиж буй текстийн мєр хоорондыг зайг тохируулж болно. Їїний тулд Format цэснээс Paragraph командыг сонгоно. Independs and Spacing талбарын Line Spacing хэсэгт мєр хоорондын хэмжээг тохируулна. Їїнд: Single - Нэг мєрийн буюу бичсэн їсгийн єндрийн хэмжээтэй тэнцїї. 1.5 Lines - 1.5 мєрийн єндєртэй тэнцїї. Жишээ нь: 10pt хэмжээтэй шрифтээр бичсэн текстийн мєр хоорондын зайг 1.5 Lines гэж сонговол мєр хоорондын зай нь ойролцоогоор 15pt байна. Double - 2 мєрийн єндєр буюу Single хэмжээг хоёр дахин авсантай тэнцїї. Exactly - Мєр хоорондын зай At талбарт єгсєн хэмжээгээр єєрчлєх боловч Word энэ хэмжээг тухайн мєрийн шрифтийн дээд хэмжээнд зохицуулан єєрчилж чадна. At Least - Мєр хоорондын зай At талбарт єгсєн хэмжээгээр бїх мєрийн хоорондын зайг ижил зайнд байрлуулна. Word энэ хэмжээг тухайн мєрийн шрифтийн дээд хэмжээнд зохицуулан єєрчилж чадахгїй. Multiply - Сонгосон хувиар мєр хоорондын зайг ихэсгэх буюу багасгана. Жишээ нь: 1.2 їед 20%-иар ихэсгэж, 0.8 їед 20%-иар багасгана. 2 їед Double хэмжээтэй тэнцїї байна. Текстийг багана болгох Баримтыг бїхэлд нь болон сонгосон хэсгийг сонины багана хэлбэрт оруулж, форматлах боломжтой. Текстийг багана хэлбэрт оруулан форматлах гэдэг нь нэг багана дахь текстийн тєгсгєл нь дараагийн баганы эхнээс їргэлжлэн бичигдэх замаар текстийг цаасан дээр хоёр буюу тїїнээс дээш багананд хуваан байрлуулах явдал юм. Харагдах байдал: Багана хэлбэрт оруулахдаа Format цэсний Columns командыг сонгоод баганын тоог єгнє. Мєн хэрэгслийн тусламжтай багана болгох їйлдлийг гїйцэтгэнэ. хэрэгсэл дээр хулганы заагуурыг байрлуулаа дарвал уг командын хэрэглїїрийн дор баганы тоо сонгох зориулалт бїхий талбар нээгдэх ба хулганыг чирэх замаар баганы тоог уг талбарт тодорхойлно. Сонголт хийх явцад харгалзах баганы тоо нь нэмэлт талбарын доод мєрєнд гарна. Баримтын тєгсгєлд буй текстийг сонгон идэвхжїїлээд багана болгоход тїїний дараа оруулсан бїх мэдээлэл багана хэлбэрээр бичигдэх асуудал гарч болно Энэ асуудлаас зайлсхийхийн тулд сонгосон текстийнхээ тєгсгєлд курсороо байрлуулаад гарын Enter товчлуур дээр дарна. Word программаар текстийг багана болгохдоо Page Layout View горимд ажиллавал илїї зохимжтой. Учир нь Normal View горимд текст End of Section гэсэн мєрїїдээр зааглагдсан їргэлжилсэн урт нэг багана байдлаар дїрслэгддэг. Текстийг багана болгосон їед баганы хуваагч нь удирдах шугам дээр байрлана. Толгой їсэг хэрэглэх Толгой їсэг нь баримтын тодорхой утгат хэсэг буюу зїйлийн эхний їг эхэлж буй їсгийг хэдэн мєр эзэлж байхаар томсгож, єргєлт хийж єгєх їїрэгтэй. Энэ нь сонин, хэвлэлд их хэрэглэгддэг. Харагдах байдал: Толгой їсэг оруулахын тулд Format цэсний Drop Cap командыг сонгоход дараах цонх нээгдэнэ. Position хэсэгт толгой їсэгний байрлал доголтой эсвэл багана маягаар байрлах эсэхийг тохируулна. Font хэсэгт толгой їсэгний фонтыг сонгоно. Lines drop хэсэгт Толгой їсэг нь хэдэн мєрийг эзэлж байрлахыг тохируулна. Distance from text хэсэгт толгой їсэг нь текстээс ямар зайд байрлахыг тохируулна. Дугаарлах ба зїйлчлэх Баримтанд текст оруулж байх явцдаа автоматаар дугаарлах болон зїйлчлэх боломжтой. Жишээлбэл: 1. Нэгдїгээр анги • Монгол хэл • Тоо • Сэтгэлгээ хєгжїїлэх бодлого • Сонгоны тоо 2. Хоёрдугаар анги 3. Гуравдугаар анги Дугаарыг автоматаар оруулахын тулд хэрэгслийг, зїйлчлэхэд хэрэгслийг тус тус ашиглана. Format цэснээс Bullets and Numbering командыг сонгон дугаарлах формат болон, зїйлчлэх тусгай тэмдэгтийг сонгох боломжтой. Picture... товчин дээр дарж зїйлчлэх тэмдэгтийн оронд зураг оруулж болох ба Customize хэрэглэгч єєрєє дугаарлах болон зїйлчлэх хэлбэрийг сонгоно. Хїснэгттэй ажиллах командууд Хїснэгттэй ажиллах командууд Table цэсэнд байрлана. Standard бїлэг командад хїснэгт оруулах хэрэгсэл орох ба Tables and borders гэсэн бїлэг хэрэгслїїдийг гаргаж ирснээр хїснэгттэй ажиллах нэмэлт бїлэг командууд гарч ирнэ. Tables and borders гэсэн бїлэг хэрэгслїїдийг тайлбарлая. Draw Table - Хїснэгтэд гараар нїд, багана нэмж зурж болно. Erase - Баллуур буюу зураасыг устгана. Line Style - Шугамын хэлбэрийг сонгоно. Line Weight - Шугамын єргєнийг сонгоно. Border Color - Хїрээний єнгийг сонгоно. Outside border Энэ бїлэг командууд нь хїснэгтийн зураасуудтай ажиллана. Хїснэгтийн гаднах болон доторх зураасууд, ташуу зураас зэргийг тодруулан зурна. Идэвхжсэн командыг дахин дарахад команд идэвхгїй болно. Shading color - Нїдний дїїргэх єнгийг сонгоно. Insert table - Хїснэгт оруулах Align Top Left Энэ бїлэг командууд нь тухайн нїдэнд орох мэдээлэл хаана байрлахыг тухайлбал зїїн тийш, баруун тийш зэрэгцэх, дээд буланд шахах, доод буланд шахах зэргийг тохируулна. Merge Cells - Нїдийг нэгтгэх команд. Энэ нь хїснэгтийн нэгтгэх нїднїїдийг сонгон идэвхжїїлсний дараа ажиллана. Split Cells - Нїдийг хуваах команд. Нїдийг сонгон идэвхжїїлснээр ажиллана. Distribute Rows Evenly - Мєрийн хэмжээг жигд болгоно. Distribute Columns Evenly - Баганын хэмжээг жигд болгоно. Table auto format - Хїснэгтийн загварыг автоматаар сонгоно. Text direction - Текстийг тухайн нїдэнд босоо, хэвтээ байдлаар бичихийг сонгож тохируулна. Sort Ascending - Мэдээллийг їсгийн дарааллаар эрэмбэлнэ. Sort Descending - Мэдээллийг їсгийн урвуу дарааллаар эрэмбэлнэ Auto sum - Автоматаар тоонуудын нийлбэр дїнг гаргана. Хїснэгт шинээр їїсгэх 1. Хїснэгт оруулах газраа курсороо байрлуулаад хэрэгсэл дээр дарна. 2. Нээгдэх талбараас хулгыныг чирэх даралтаар нїднїїдийг будах замаар хїснэгтийн мєр, баганын тоог тодорхойлно. Єєр нэг арга нь хїснэгт оруулах газарт курсороо байрлуулаад 1. Table цэсний Insert Table командыг сонгоно. 2. Нээгдэх Insert Table цонхны Table size бїлэгт Number of columns талбарт оруулах хїснэгтийн баганы тоо, Number of rows талбарт мєрийн тоог тус тус оруулна. 3. Хїснэгтийн баганы єргєний хэмжээг AutoFit behavior хэсэгт тодорхойлно. Їїнд: • Fixed column width-тодорхойлсон хэмжээгээр • Autofit to contents-мэдээллийн хэмжээнд тохируулах • AutoFit to window-цонхны хэмжээнд тохируулах 4. Хїснэгтийг бэлэн загвараар їїсгэх тохиолдолд AutoFormat товчлуур дээр дарна. 5. OK товчлуур дээр дарна. Мэдээлэл оруулах Мэдээлэл оруулах гэж буй нїдэндээ курсороо байрлуулаад мэдээллээ оруулна. Хїснэгтийн нїдэнд тьекст шивж оруулахаас гадна зураг оруулж болно. Нїднїїдийн хооронд шилжихдээ хулганыг ашиглах нь тохиромжтой боловч гарын товчлууруудыг ашиглах нь илїї хялбар байна. Tab буюу баруун сум- Дараагийн мєрєнд шилжинэ. Shift+Tab буюу зїїн сум- Ємнєх мєрєнд шилжинэ. Дээш ба доош сумаар - Дээд ба доод мєрєнд шилжинэ. Alt+Home буюу Alt+7 - Мєрийн эхний нїдэнд шилжинэ. Alt+End буюу Alt+1 - Мєрийн сїїлчийн нїдэнд шилжинэ. Alt+Page Up буюу Alt+9 - Баганы эхний нїдэнд шилжинэ. Alt+Page Down буюу Alt+3 - Баганы сїїлчийн нїдэнд шилжинэ. Мєрийн єндрийн хэмжээг єєрчлєх Мєрийн єндрийн хэмжээ нь оруулсан текстийн эзэлхїїн ба мєр хоорондын зайн хэмжээгээр тодорхойлогдоно. Гэвч зарим їед мєрийн єндрийн стандарт хэмжээг єєрчлєх шаардлага гардаг. Хэд хэдэн аргаар єєрчлєх боломжтой. Эхний арга нь: 1. Єндрийн хэмжээг нь єєрчлєх мєрєє сонгон идэвхжїїлнэ. 2. Table/Table Properties команд сонгоно. 3. Нээгдэх Table Properties харилцах цонхны Row хэсгийн Size бїлэгт мєрийн єндрийг тохируулна. 4. Тухайн бїлэгт Row:1 г.м. идэвхтэй мєрийн дугаар байрлах бєгєєд Specify Height товчлуурыг сонгоно. 5. Харгалзах Specify Height талбарт мєрийн єндрийн хэмжээг тодорхойлно. 6. Row Height is талбарт єндрийн хэмжээний нэмэлт тохируулгыг хийнэ. Їїнд: At Least-мєрийн єндрийн шаардлагатай хамгийн бага хэмжээг сонгосон їед нїдэнд буй агуулга тодорхойлогдсон хэмжээнээс хэтэрвэл мєрийн єндєр автоматаар єєрчлєгдєнє. Єєрєєр хэлбэл, баганын хэмжээ нь єєрчлєгдєхгїй, мєр нэмэгдэх замаар мєрийн єндрийн хэмжээ єєрчлєгддєг. Exactly-мєрийн єндрийн шаардлагатай хамгийн бага хэмжээг сонгосон їед нїдэнд буй агуулга тодорхойлогдсон хэмжээнээс хэтэрсэн тохиолдолд мєрийн єндрийн хэмжээ єєрчлєгдєхгїй, баганын єргєний хэмжээ єєрчлєгддєг. 7. Options бїлгийн Allow row to break across pages товчлуураар хуудасны тєгсгєлд мєрийг таслах эсэхийг тохируулна. 8. Repeat as header row at the top of each page товчлуураар хїснэгтийн гарчгийн мєрийг хуудас бїрт автоматаар гаргах боломжтой. 9. Previous Row товчлуураар ємнєх мєрєнд, Next Row товчлуураар дараах мєрєнд шилжинэ. 10. OK товчлуур дээр дарна. Курсор хїснэгтийн дурын газарт байрлаж байгаа їед Table Properties харилцах цонхонд хийгдэх аливаа єєрчлєлт нь бїх мєрийн хувьд хийгдэнэ. Ямар нэгэн мєрийг сонгосон їед тухайн мєрийн хувьд хийгдэх боловч Previous Row ба Next Row товчлууруудаар тухайн мєрнєєс бусад мєрєнд шилжин шаардлагатай єєрчлєлтїїдийг хийх боломжтой. Хоёр дахь арга нь мєрийн єндрийн хэмжээг хулганы тусламжтайгаар хялбархан єєрчилж болно. Єєрчлєх мєрийн доод шугам дээр хулганы заагуурыг байрлуулбал, хулганы заагуур нь хоёр талдаа сум бїхий хэвтээ зураас хэлбэртэй болно. Чирэх даралтаар дээш ба доош шилжїїлэх замаар хэмжээг єєрчилнє. Гурав дахь арга нь мєрийн єндрийг удирдах шугамын тусламжтайгаар єєрчилж болно. Удирдах шугам байхгїй байвал View цэсний Ruler командыг сонгож дэлгэцэн дээр гаргана. Мєрийн хоорондхи хуваагч шугамууд нь удирдах шугаман дээр харгалзан тэмдэглэгдсэн байдаг. Удирдах шугам дээрх Adjust Table Row тэмдгийг хулганы тусламжтайгаар єєрчлєх замаар мєрийн хэмжээг єєрчилнє. Гараас Alt товчлуур дээр дараастайгаар Adjust Table Row тэмдгийг чирэх даралтаар єєрчилбєл мєрийн хэмжээг удирдах шугаман дээр нэгжээр илэрхийлнэ. Дєрєв дахь арга нь хэд хэдэн мєрийн єндрийн хэмжээг ижил хэмжээтэй болгон єєрчилж болно. 1. Ижил хэмжээтэй болгох мєрїїдийг сонгон идэвхжїїлнэ. 2. Distribute Rows Evenly командын хэрэглїїр дээр дарна. 3. Distribute Rows Evenly командын хэрэглїїр Drawing бїлгийн командын хэрэглїїрїїд Дэлгэцэн дээр Drawing бїлгийн командын хэрэгслїїлийг гаргахдаа Standard бїлгийн хэрэгсэл дээр дарах буюу View цэсний Toolbars-Drawing команд сонгоно. 1. Draw-Draw цэсийг нээх, 2. Select Objects-объектуудыг сонгох, 3. Free Rotate-зургийг эргїїлэх, 4. AutoShapes-бэлэн дїрс бїхий цэсийг нээх, 5. Line-шулуун зурах, 6. Arrow-сум бїхий шулуун зурах, 7. Rectangle-тэгш єнцєгт зурах, 8. Oval-тойрог болон эллипс зурах, 9. Text Box-текст бичих талбар їїсгэх, 10. Insert WordArt-WordArt программыг нээх, 11. Fill Color-зургийг будах єнгийн талбарыг нээх, 12. Line Color-шугамны єнгийг тохируулах єнгийн талбарыг нээх, 13. Font Color-текстийн єнгийг тохируулах єнгийн талбарыг нээх, 14. Line Style-шугамны хэлбэрийг тодорхойлох 15. Dash Style-тасархай шугамны хэлбэрийг тодорхойлох 16. Arrow Style-сумтай шугамны хэлбэрийг тодорхойлох 17. Shadow-сїїдэрлїїлэх талбарыг нээх, 18. 3-D-гурван хэмжээст оруулах талбарыг нээх. Draw командын хэрэглїїр 1. Group-сонгон идэвхжїїлсэн хэд хэдэн зургийн объектийг бїлэглэж, нэг объект болгох, 2. Ungroup-нэг зургийг хэд хэдэн хэсгїїдэд задлах, 3. Regroup-задлагдсан зургуудыг задалсан дэс дарааллаар ээлж дараалан бїлэглэх, 4. Order-зураг, текстийн давхцах байрлалыг тодорхойлох доорх дэд командуудыг агуулна. Їїнд: • Bring to Front-давхарлагдсан зургуудаас сонгосон зургийг нїїрэн талд байрлуулах, • Send to Back-давхарлагдсан зургуудаас сонгосон зургийг хамгийн ар талд байрлуулах, • Bring Forward-давхарлагдсан хэд хэдэн зургаас сонгосон зургийг нїїрэн талаасаа хоёр дахь байрлалд байрлуулах, • Send Backward-давхарлагдсан хэд хэдэн зургаас сонгосон зургийг ар талаасаа хоёр дахь байрлалд байрлуулах, • Bring in Front of Text-сонгосон зургийг текстийн ємнє нїїрэн талд байрлуулах, • Send Behind Text-сонгосон зургийг текстийн ар талд байрлуулах. • Grid-зургийг зєєх їеийн шилжилтийн алхмын хэмжээг тохируулах, • Nudge-зургийг шилжїїлэх доорх командуудыг агуулна. Їїнд: o Up-дээшлїїлэх, o Down-доошлуулах, o Left-зїїн тийш шилжїїлэх, o Right-баруун тийш шилжїїлэх. 7. Align or Distribute-зургийн байрлалыг тодорхойлох, 8. Rotate or Flip-зургийг эргїїлэх, толин ойлт хийх доорх дэд командуудыг агуулна. Їїнд: • Free Rotate-дурын єнцгєєр эргїїлэх, • Rotate Left-зїїн тийш 90 хэмээр эргїїлэх, • Rotate Right-баруун тийш 90 хэмээр эргїїлэх, • Flip Horizontal-хэвтээ чиглэлд толин ойлт хийх, • Flip Vertical-босоо чиглэлд толин ойлт хийх. 9. Text Wrapping-текст дахь зургийн байрлалыг тодорхойлох доорх командуудыг агуулна. Їїнд: • Square-зургийг текстээр хїрээлэх эсвэл дарж байрлуулах зэргийг сонгоно.
May 1, 2011 at 1:33 AM
heregtei medee shvv
kom-n hereglee 2 vzdeg bol bvr heregtei